Realizacja zadań związanych ze sprawami społecznymi, rodziną oraz zdrowiem stanowi odzwierciedlenie działań podejmowanych na podstawie polityk programów i strategii przyjętych przez władze Powiatu Żyrardowskiego. Do najważniejszych z nich należą:

• • Strategia Rozwiązywania Problemów Społecznych w Powiecie Żyrardowskim na lata 2021-2026,

  • Powiatowy Program Przeciwdziałania Przemocy w Rodzinie i Ochrony Osób Doznających Przemocy Domowej w Powiecie Żyrardowskim na lata 2023-2025,

  • Powiatowy Program Oddziaływań Korekcyjno-Edukacyjnych dla Osób Stosujących Przemoc Domową w Powiecie Żyrardowskim na lata 2023-2025,

  • Program Rozwoju Pieczy Zastępczej w Powiecie Żyrardowskim na lata 2021-2023,

  • Program PFRON "Aktywny Samorząd",

  • Powiatowy Program Działań na Rzecz Osób Niepełnosprawnych na lata 2022-2026.

Dokładniejszy opis wskazanych powyżej programów znajduje się w części raportu poświęconej Realizowanym Politykom, Programom i Strategiom.

Aktualny poziom wydatków na pomoc społeczną i wsparcie dla rodziny w 2024 r. wiąże się przede wszystkim z utrzymaniem wydatków Powiatu Żyrardowskiego na działalność Domów Pomocy Społecznej i Powiatowego Centrum Pomocy Rodzinie w Żyrardowie oraz Placówek Opiekuńczo-Wychowawczych. W 2024 r. istotne znaczenie miało również finansowanie funkcjonowania rodzin zastępczych. 

Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie w Żyrardowie w 2024 r. realizowało zadania powiatu żyrardowskiego dotyczące rozwiązywania problemów społecznych, ze szczególnym uwzględnieniem programów pomocy społecznej, wspierania osób niepełnosprawnych i innych. Celem tych działań jest integracja osób i rodzin z grup szczególnego ryzyka. Organizowało opiekę dzieciom umieszczonym w pieczy zastępczej, których rodzice biologiczni zostali pozbawieni władzy rodzicielskiej, bądź władza ta została im ograniczona lub zawieszona - w szczególności przez organizowanie, prowadzenie rodzinnej pieczy zastępczej i kierowanie do placówek opiekuńczo-wychowawczych.

Oprócz pomocy finansowej PCPR oferowało pomoc poprzez integrację ze środowiskiem osób mających trudności w przystosowaniu się do życia, zwłaszcza młodzieży opuszczającej placówki opiekuńczo–wychowawcze, młodzieżowe ośrodki wychowawcze oraz zakłady poprawcze. Prowadziło również działalność informacyjną, mającą na celu przybliżenie istniejących praw i uprawnień posiadanych przez takie osoby.

Ponadto realizowało programy resortowe oraz projekty dofinansowywane ze środków Unii Europejskiej mające na celu integrację społeczną oraz aktywizację osób niepełnosprawnych i bezrobotnych.

Rehabilitacja społeczna osób niepełnosprawnych

Pomocą objęci są mieszkańcy powiatu żyrardowskiego, a także organizacje pozarządowe działające w powiecie na rzecz środowiska osób z niepełnosprawnością. Działania te obejmują dofinansowania do:

• sportu, kultury, rekreacji i turystyki osób niepełnosprawnych,

• uczestnictwa osoby niepełnosprawnej i jej opiekuna w turnusie rehabilitacyjnym,

• likwidacji barier architektonicznych, technicznych i w komunikowaniu się,

• zaopatrzenia w sprzęt rehabilitacyjny, przedmioty ortopedyczne i środki pomocnicze dla osób niepełnosprawnych, na podstawie odrębnych przepisów,

• działania Warsztatu Terapii Zajęciowej.

Zadania realizowane są w ramach otrzymanych na ten cel środków przyznanych przez Państwowy Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych (PFRON).

• Kwota łącznie przyznanych środków PFRON w 2024 r. - 3.059.863,00 zł.

• Ostatecznie na realizację zadań z zakresu rehabilitacji zawodowej i społecznej wydatkowana została kwota 2.975.739,58 zł.

Ponadto Powiat Żyrardowski zaangażował środki własne w wysokości 154.760,00 zł z przeznaczeniem na dofinansowanie bieżącej działalności Warsztatu Terapii Zajęciowej. 

warsztaty terapii zajęciowej

Na terenie powiatu żyrardowskiego działa jeden Warsztat Terapii Zajęciowej (WTZ), prowadzony przez Musi Novum Sp. z o.o. z siedzibą w Żyrardowie, przy ul. 1 Maja 43a. WTZ obejmuje pomocą osoby z niepełnosprawnością z takimi schorzeniami, jak:

• niepełnosprawność intelektualna,

• uszkodzenie narządu wzroku,

• schorzenie psychiatryczne,

• zespół Downa,

• uszkodzenie narządu ruchu.

W ramach WTZ rehabilitacją zawodową w 2024 r. objętych było 40 uczestników w 8 grupach. 

Realizacja programu „Aktywny Samorząd”

Na realizację programu na rzecz mieszkańców powiatu żyrardowskiego w 2024 r. PFRON przyznał środki w łącznej kwocie 547.340,00 zł. 

Zadania realizowane w ramach programu:

• Modułu I – likwidacja barier utrudniających aktywizację społeczną i zawodową,

• Modułu II – pomoc w uzyskaniu wykształcenia na poziomie wyższym.

Domy Pomocy Społecznej 

Na terenie powiatu żyrardowskiego funkcjonują 3 domy pomocy społecznej, w których jest łącznie 207 miejsc:

• Dom Pomocy Społecznej w Żyrardowie przy ul. Limanowskiego jest placówką przeznaczoną dla osób przewlekle somatycznie chorych z liczbą miejsc 68,

• Dom Pomocy Społecznej w Żyrardowie przy ul. Sosabowskiego jest placówką przeznaczoną dla osób w podeszłym wieku z liczbą miejsc 75, 

•  Dom Pomocy Społecznej w Hamerni, Tartak, ul. Mszczonowska 1 jest placówką przeznaczoną dla osób przewlekle psychicznie chorych z liczbą miejsc 73.

Na dzień 31 grudnia 2024 r. dotacją przekazywaną przez Wojewodę Mazowieckiego objętych było 19 mieszkańców domów pomocy społecznej.

W 2024 r. wydano 60 decyzji o umieszczeniu na pobyt stały w domu pomocy społecznej zlokalizowanym na terenie powiatu żyrardowskiego.

Środowiskowy Dom Samopomocy

W ramach realizacji przez Powiat Żyrardowski zadania z zakresu administracji rządowej dotyczącego prowadzenia i rozwoju infrastruktury ośrodków wsparcia dla osób z zaburzeniami psychicznymi na terenie powiatu żyrardowskiego działa Środowiskowy Dom Samopomocy. 

ŚDS w Żyrardowie, jest domem typu B dla osób z niepełnosprawnością intelektualną oraz domem typu D dla osób ze spektrum autyzmu lub niepełnosprawnościami sprzężonymi.

W 2024 r. Powiat Żyrardowski otrzymał dotację z budżetu Wojewody Mazowieckiego w wysokości 951.779,52 zł.

W roku sprawozdawczym wydano łącznie 18 decyzji, w tym 15 kierujących do ŚDS i 3 wygaszające.

W 2024 r. został złożony wniosek dotyczący utworzenia Środowiskowego Domu Samopomocy „OLSZANKA” ul. Kasztanowa 5, 96-330 Puszcza Mariańska, przeznaczony dla osób z zaburzeniami psychicznymi (typ A / C) oraz dla osób ze spektrum autyzmu lub niepełnosprawnościami sprzężonymi (typ D). 

Rodzinna piecza zastępcza 

W 2024 r. wg stanu na 31 grudnia na terenie powiatu żyrardowskiego funkcjonowało 111 rodzin zastępczych, w których łącznie przebywało 214 dzieci. W całym okresie sprawozdawczym tych rodzin było aż 130. 

W 2024 r. zatrudnionych było 8 koordynatorów rodzinnej pieczy zastępczej. Pod ich opieką w ciągu całego 2024 r. objęte były w sumie 102 rodziny zastępcze. 

Pod hasłem: Azymut Rodzina – obierz kurs na rodzinę, zostań opiekunem zastępczym kontynuowana była kampania promująca rodzicielstwo zastępcze prowadzona przez Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie w Żyrardowie. Kolejny już rok PCPR organizowało Dni Rodzicielstwa Zastępczego, w związku z przypadającym na dzień 30 maja Dniem Rodzicielstwa Zastępczego. 

instytucjonalna piecza zastępcza 

Od 2022 r. w Gostyninie działa Placówka Opiekuńczo-Wychowawczej typu rodzinnego „Przystań”. Prowadzona na zlecenie powiatu żyrardowskiego przez Fundację EFOP. Obejmuje ona opieką 8 dzieci z terenu powiatu żyrardowskiego. 

Program PRIDE to program edukacyjno-kwalifikacyjny dla kandydatów na pełnienie funkcji rodziny zastępczej. Kandydatom daje on możliwość poznania podstawowych wyzwań związanych z przyjęciem dziecka do rodziny oraz własnych możliwości w tym zakresie. 

W 2024 r. powiat poniósł wydatek na utrzymanie dzieci w rodzinnej pieczy zastępczej na kwotę 3.763.116,00 zł.

Na funkcjonowanie placówki opiekuńczo-wychowawczej typu rodzinnego „Przystań” w Gostyninie w 2024 r. powiat żyrardowski przeznaczył kwotę 629.728,00 zł.

W 2024 r. w do PZOON wydał:

• 1.305 orzeczeń o stopniu niepełnosprawności dla mieszkańców Powiatu Żyrardowskiego w tym:

  • • dla osób powyżej 16 roku życia – 1.106,

    • dla osób przed 16 rokiem życia – 199,

• 470 legitymacji osoby niepełnosprawnej dla mieszkańców Powiatu Żyrardowskiego, z tego:

  • • dla dzieci przed 16 r.ż.– 59,

    • dla osób po 16 r.ż. i – 411 ,

• 425 karty parkingowe dla mieszkańców Powiatu Żyrardowskiego, w tym dla:

  • • osób niepełnosprawnych - 422,

    • placówek - 3.

Zespół otrzymał dotację Wojewody Mazowieckiego na działalność polegającą na wydawaniu orzeczeń, legitymacji i kart parkingowych dla mieszkańców Powiatu Żyrardowskiego w wysokości 520.260 zł oraz dodatkowe środki finansowe z własnych środków budżetowych Powiatu Żyrardowskiego w wysokości : 764.77,30 zł.

POMOC OBYWATELOM UKRAINY

Od początku napaści rosyjskiej na Ukrainę i kryzysu uchodźczego, na terenie powiatu żyrardowskiego funkcjonują Ośrodki Zbiorowego Zakwaterowania (OZZ) uchodźców z Ukrainy. Liczba ośrodków i zakwaterowanych uchodźców na przestrzeni 3 ostatnich lat, stale się zmienia.

W 2024 r. na terenie powiatu żyrardowskiego funkcjonowały trzy OZZ:

• Hostel TURYSTA w Żyrardowie, ul. 1 Maja 63, 

• Hostel PME Gozdek w Żyrardowie, ul. Piaskowa 21/23, 

• Zakład Pielęgnacyjno-Opiekuńczy w Wycześniaku, Wycześniak 22.

Zakwaterowanie uchodźców z Ukrainy w wymienionych OZZ odbywa się w związku z Decyzją Wojewody Mazowieckiego Nr WRR/2024/37 z dnia 1 lipca 2024 r., polecającego Powiatowi Żyrardowskiemu zapewnienie w okresie od 1 lipca 2024 r. do odwołania pomocy obywatelom Ukrainy w związku z konfliktem zbrojnym na terytorium tego państwa, w zakresie zakwaterowania i zapewnienia całodziennego wyżywienia zbiorowego, na podstawie art. 12 ust. 6 ustawy o pomocy obywatelom Ukrainy w związku z konfliktem zbrojnym na terytorium tego państwa (Dz. U. z 2025 r. poz. 337).

Z każdym z podmiotów, Zarząd Powiatu Żyrardowskiego co miesiąc podpisuje umowę dotyczącą zapewnienia zakwaterowania z wyżywieniem dla uchodźców z Ukrainy. Środki finansowe za usługę zapewniane są przez Wojewodę Mazowieckiego i za pośrednictwem powiatu, wypłacane są podmiotom pełniącym rolę OZZ. Przygotowaniem umów oraz zapotrzebowania finansowego, współpracą z Mazowieckim Urzędem Wojewódzkim w zakresie wykonywania zadania, współpracą z kierownictwem OZZ, kwaterowaniem nowych uchodźców i innymi kwestiami związanymi z zadaniem nałożonym przez Wojewodę Mazowieckiego na powiat żyrardowski, zajmuje się pracownik zarządzania kryzysowego Starostwa Powiatowego w Żyrardowie.

W ciągu całego 2024 r. w wymienionych OZZ z zakwaterowania korzystało ok. 70 uchodźców z Ukrainy. Poglądową informację na temat zmiennej w czasie liczby zakwaterowanych oraz kosztów finansowania zadania przedstawia poniższa tabela. Stawka za zakwaterowanie z wyżywieniem wynosi maksymalnie 70 zł za dobę. Z pełnego finansowania korzystało na koniec 2024 r. tylko 12 zakwaterowanych. Pozostali partycypują w kosztach utrzymania, w różnym stopniu (dorośli ok. 1.600 zł, a dzieci ok. 450 zł miesięcznie).